Suriye de Kürtlerin El Kaide katilleri ile dansı
Suriye de yaşanan çatışma sürecin de
Kürtlerin tavrı sürekli tartışılmış ve değişik gerekçelerle gündeme gelmiştir.
3 yıla yaklaşan çatışmalar ilk başlarda ağırlıklı olarak Kürtlerin yaşam
alanlarının dışında süre gelmiş, mevcut rejimin etkin olduğu olanlarda daha
keskin ve boyutlu olarak yaşanmıştır. Kürt halkı bu süreçte, Suriye ordusunun
kendisine verdiği silahlarla donanarak, kırsal alanlarda savunma mevzileri
oluşturmuşlar ancak, çatışmalarda aktif olarak yer almamışlardır.
Burada şu vurguyu yapmak gerekir.
Kürtlerin önemli bir kısmı BAAS partisi içerisinde yer alırken, yaklaşık % 40’lık bir bölümü de değişik Kürt
örgütlenmeler içerisinde yer almaktadırlar. Toplam nüfusları 1. 250 bin civarında
olan Kürt halkının %15’lik bir bölümü yani 200 bin civarında ki kesimi PYD
adıyla anılan ve PKK’ya yakınlığıyla bilinen örgütlenmeye yakın durmaktadır.
Ağırlıklı kısmını, sonradan Suriye’ye yerleşen Kürtlerin oluşturduğu bu
örgütlenme PKK ilişkisi nedeniyle özellikle çok tartışılmakta ve Türkiye
politikaları ekseninde sürekli değişen tutumlar sergilemektedir.
Türkiye sınırına yakın bölgelerde
yaşayan bu kesim Türkiye’nin baskısı sonucunda El- Kaide ve Nusra gibi gerici
örgütlerle saldırmazlık anlaşması yapmış, kimi zaman ise bu güçlerin kendi
denetimlerinde ki bölgelerinden başka bölgelere geçişlerine göz yummuştur.
Suriye de Kürtler tek bir bölgede ve
diğer halklardan ayrı olarak yaşamazlar. Tüm söylenenlerin aksine bu konu
öncelikle düzeltilmelidir. Telabyat, Rasulayn, Heseki,
Afrin ve Kamışlı tek başına Kürtlerin yaşadığı kentler değildir. Bu bölgelerde
Arap aşiretleri ve Süryaniler, Kürt Aleviler, Ermeniler ve Zerdüştler de ağırlıklı olarak yaşarlar. Rasulayn ve Telabyat da Kürt
nüfus diğer bölgelerden bir parça daha fazladır. Suriye'nin hemen her kentine
dağılmış yaşayan Kürtler vardır. Her yerleştikleri kentte aynı mahallelerde ve
bölgelerde birlikte yaşarlar.
El Kaide ve
Nusra cephesi il başlarda, sınır geçişlerinde Reyhanlı bölgesini kullandığı
için Kürt bölgelerinden uzak durdu. Özellikle Sünni Arapların yaşadığı İdlib ve
Azez kırsalını saldırılarda kullanarak rejim güçlerine karşı saldırı yürüttü.
Bu bölgelerden ilerleme ve diğer bölgelere geçiş zorlandığı süreçte ise, Telabyad ve Rasulayn’i kullanarak Rakka ve
Hama, Humus ve Halep kırsalına ulaşmaya yöneldi. Bu süreçte Kürtlerle zaman
zaman tartışmalar yaşa da, ciddi bir çatışma yaşanmadı. Özellikle Türkiye’nin
müdahalesi ile çatışmalar geçici anlaşmalarla sonlandırılarak ara formüller
bulundu.
Bu süreçte,
Suriye de yaşayan Kürtleri temsilen PYD’nin Suriyeli muhalifler için
oluşturulan Ulusal Koalisyonda yer alması istense de, kimi bazı grupların karşı
çıkmasıyla, bu durum gerçekleşmedi. Ancak Suriyeli muhalif güçlerle hep yakın
bir temasta bulunup, mevcut rejimin süreç içerisindeki durumu gözlenmeye, olası
bir yıkılmada, Özerlik ya da ayrılık zemini için hazırlık yapılmaya çalışıldı.
AKP hükümeti
özellikle PYD örgütlenmesini çok güçlü göstererek, Suriye de ki sürecin
belirlenmesinde etkin olduğu imajını kamuoyuna sürekli olarak vermeye çalıştı.
Suriye de toplam nüfusun % 10’luk bir kısmını oluşturan Kürtlerin, ancak ve
ancak %15’lik bir oranı istemle çatışan bir örgütlenmede yer alırken, diğer
Kürt halkı Suriye’ye yönelen Emperyalist ve gerici saldırı karşısında tavır
aldı. Türkiye’nin üzerine oynadığı ve Suriye süreci için çok önemli olduğunu
iddia ettiği PYD’nin Suriye de yaşanan çatışma sürecini belirleyebilecek,
olumlu ya da olumsuz etkileyebilecek fiili güçten yoksundur. Suriye de mevcut
rejim sayıları 70-80 binlerle ifade edilen ve dünyanın hemen her bölgesinden
gelen küresel cihatçı güçlerle 3 yıla yakın bir süredir savaşırken, 5-10 bin
kişilik, askeri bir yeterliliği olmayan gücün süreci belirlemesi ya da
etkilemesi söz konusu değildir. PYD gücü tek başına belirleyici değil iken,
ittifaklarla, işbirlikleriyle ya da stratejik alanlarda duruşlarıyla süreçte
etkin olmaya ve belirleyici olmaya çalışmaktadır.
PYD ve diğer
Kürt örgütlerinin ellerinde ki silahların tamamı Suriye ordusu tarafından
bölgelerini savunmak amacıyla verilmiştir. Tüm bölgelerde oluşturulan yerel
savunma birlikleri bu bölgelerde de oluşturulmuş ve Kürt haklıda diğer halklar
gibi silahlandırılmıştır.
